DE PRAKTIJK
De praktijk bevindt zich in de groene landelijke omgeving van Dalfsen, nabij Zwolle (Overijssel).
De wachtkamer. Hier kunt u kennis maken met het assortiment konijnen- en knaagdiervoeding van Maru-vet. Zowel speciale voeding voor zieke diertjes als onderhoudsvoeding zijn beschikbaar, ook in grote verpakkingen.
De behandelkamer. Hier gebeurt “het gewone werk” – onderzoeken, medische beeldvorming en eenvoudige ingrepen. Echografie (Mindray 7 met kleuren Doppler en M-mode) helpt bij diagnose van interne ziektes, en wordt ook veel gebruikt voor het opsporen van hartproblemen. Radiografie (rx) wordt voornamelijk gebruikt voor de diagnose van tandproblemen, long- en hartproblemen en metabole stoornissen (botontkalking, blaasstenen enz.). Binnenkort is er ook intraorale en panoramische rx beschikbaar om de tandproblemen beter te kunnen lokaliseren.
Sinds kort staat er een bloedanalyse toestel (Skyla V1) met talrijke mogelijkheden. Zo kan men het volledige bloedbeeld (biochemie) bepalen, of specifiek naar de functie van de lever, de nieren, de schildklier enz. kijken. Het apparaat is heel zuinig in staalverbruik (dit bepaalde mijn keus om dit apparaat aan te schaffen). Er is slechts 0.2 ml (6 druppels) bloed nodig voor het volledige onderzoek. Dus bloedstalen worden genomen d.m.v. het puncteren van een pootader (cavia) of oorader (konijn). Dit is relatief pijnloos en kan gewoon op een wakker dier gedaan worden. Zenuwachtige diertjes moeten uiteraard licht gesedeerd worden.
Voor cytologie, mestonderzoeken en bacteriële onderzoeken zijn er verschillende kleuringen (Diff Quick, Giemsa, Gram enz.) beschikbaar. Voor mestonderzoeken pas ik de flotatie methode toe (parasitologische onderzoeken worden veel gevraagd bij duiven en hobbykippen). Vervolgens worden de stalen beoordeeld onder de microscoop. Ik heb ook een kleine compacte incubator en een tal aan kweekmedia en snelle bacteriële identificatie kits. Op deze manier kan ik snel (al binnen 4-5 uur) tot diagnose komen en bv een antibiogram verkrijgen. Dit is zeer belangrijk omdat men bij kleine dieren zeker geen dagenlang kan wachten op de uitslagen van het labo. Mochten de resultaten van eigen kweekjes niet duidelijk genoeg zijn, worden de stalen alsnog opgestuurd naar een universitair labo.
Uiteraard worden niet alle tests en onderzoeken “lukraak” uitgevoerd bij ieder dier. Dit zou immers honderden euro’s kosten en het dier uiteindelijk niet helpen. De keuze wordt zorgvuldig bepaald aan de hand van 1) de toestand van de patiënt (bv bij instabiele patiënten is er geen tijd voor tests), 2) de anamnese (zijn ziektegeschiedenis, om een shortlist van mogelijke problemen op te stellen) en 3) de kosten-baten analyse (is het onderzoek niet te belastend voor het dier, zijn er simpelere diagnostieken die dezelfde info opleveren, zijn de uitslagen relevant voor het behandelplan, is de prognose gunstig genoeg enz.)
Verder heb ik een grote verzameling van instrumenten voor tandheelkundige onderzoeken en ingrepen bij konijn en knaagdier. Eventueel kan ik in de mond kijken met een intraorale camera. Maar dit is niet altijd nodig want meestal zijn de problemen goed zichtbaar ook zonder camera. Normaal worden eenvoudige zaken (mondinspectie en simpele kiescorrecties) zonder anesthesie of evt. onder lokale verdoving uitgevoerd. De complexe handelingen (moeilijke kiescorrecties, abcessen, tanden trekken) vinden uiteraard plaats in de operatiekwartiers met de noodzakelijke faciliteiten.
De operatieruimte. Hier gebeurt “het zware werk”. Bij konijnen en knaagdieren gebruik ik altijd gasanesthesie met isofluraan, al dan niet met premedicaties afhankelijk van de toestand van het dier, de aard van de ingreep e.d. Hoewel gasanesthesie in het algemeen als de veiligste optie wordt beschouwd, dan nog is het niet helemaal vrij van risico’s (al bij een tamelijk lage onderhoudsdosering – 2% isofluraan – merk ik toch ademhalingsdepressie bij verzwakte dieren). Daarom probeer ik altijd het gebruik van algemene anesthesiemiddelen te beperken. Dit is mogelijk dankzij bepaalde premedicaties (maropitant, aprepitant en/of promethazine) maar vooral dankzij lokale verdoving. De lokale verdoving dient ook om hyperalgesie t.g.v. weefselschade (dus postoperatieve pijn) te verminderen. Op de operatietafel heb ik een warmtematje en een uniek fixatie/positioneringssysteem dat aangepast kan worden aan het diertje (cavia, rat, konijn) en het type ingreep. Vele ingrepen (bv oogheelkunde, reconstructieve chirurgie) worden uitgevoerd onder de microscoop.
Uiteraard gaan anesthesie en chirurgie altijd gepaard met risico’s. Gelukkig kan men de meeste problemen vroeg genoeg zien aankomen en op tijd ingrijpen. Daarvoor moeten alle patiënten aangesloten worden aan de monitor, totdat ze volledig wakker worden. Ik neem standaard de pols en zuurstofsaturatie op (is de gevoeligste meetparameter omdat de narcose hoofdzakelijk het ademhalingscentrum onderdrukt), desgewenst ECG en capnografie, en in uitzonderlijke gevallen niet-invasief bloeddruk en temperatuur (meestal niet nodig omdat de patiënten warm gehouden worden m.b.v. verschillende warmtebronnen).
Hospitalisatie. Postoperatieve zorg is even belangrijk als de operatie zelf! Voor kritieke patiëntjes heb ik de couveuse met zuurstof en verschillende aansluitingen (bv voor intraveneuze lijnen). Voor minder zieke diertjes heb ik verschillende opvangbakjes met verwarming.
Opname. Soms moet ik dieren opnemen voor observatie of toediening van medicaties (vooral bij kritieke patiënten, complexe behandelschema’s of als er indicaties zijn voor intraveneuze toediening van medicijnen). Ernstig zieke diertjes worden gehouden in draagbare verwarmde bakjes. Alle opgenomen dieren worden nauw geobserveerd en indien nodig in de nacht opgevolgd. Voor niet infectieus zieke cavia’s (tevens voor tijdelijke vakantieopname) heb ik een grote ren voorzien van een infraroodlamp. In de avond en in het weekend (indien ik geen avond- en weekenddienst heb) worden ze naar ons huis genomen voor verdere behandeling.
Soms moeten er speciale handelingen uitgevoerd worden, zoals zuurstoftherapie, verneveltherapie (bij ernstige ademhalingsklachten) of fototherapie (bij leverziektes en gerelateerde huidproblemen). Ook daarvoor heb ik de nodige opstellingen en apparatuur.
Last but not least: het verwenhoekje met theemutsjes en mandjes, ambachtelijk gemaakt door de zaakvoerder en designer van www.slaaplekkerzacht.nl
TOT ZIENS BIJ DAP MARUMOTO!